به میزان مهارت یک فرد در اجرا، آهنگسازی و درک موسیقی هوش موسیقیایی یا ریتمیک گفته می‌شود.
هاوارد گاردنر در تئوری هوش‌های چندگانه می گوید، هوش موسیقیایی توانایی ذاتی برخی از انسان‌ها در درک الگوهای شنیداری، آهنگ‌ها و صداها است که شامل درک تغییر لحن، ریتم و تن صداها است.
کسانی که هوش موسیقیایی بالایی دارند در فکر کردن به الگوها، ریتم‌ها و صداها قوی هستند.
این افراد از موسیقی لذت می‌برند و معمولاً در نواختن سازهای موسیقی و آهنگسازی مهارت دارند. موسیقی دانان موفق، آهنگسازان و افرادی که در تولید موسیقی فعالیت دارند، باید از درجه بالای هوش موسیقی برخوردار باشند.
ویژگی‌های افراد دارای هوش موسیقیایی _ ریتمیک بالا:
- داشتن حافظه شنیداری قوی
- لذت بردن از آوازخوانی و صداهای مختلف و نواختن سازهای موسیقی
- تشخیص آسان الگوها و نت‌های موسیقی
- توانایی به خاطر سپردن آهنگ‌ها، ملودی‌ها و اشعار
- درک عمیق از ساختار، ریتم و نت‌های موسیقی
- توانایی تشخیص صداها و اوزان آهنگین
- درک ملودی و صداها و بهره مندی از گوش موسیقیایی قوی و توانایی در تشخیص نت اشتباه
- آهنگسازی
- یادگیری مطالب براساس الگوهای آهنگین
- علاقه به تقلید صدا، شعرها و آوازهای شنیده شده
اقداماتی که موجب تقویت هوش موسیقیایی کودکان می شود
- آواز خواندن
- پیاده روی در طبیعت و گوش دادن و دقت کردن به صداهای محیط از جمله صدای حیوانات
- ریختن موادی همچون نخود، عدس، لوبیا، سنگ‌ریزه و امثال آن در ظروفی دربسته و تولید صدا و دعوت کودک به دقت درصداهای متفاوت
- پخش صدای آلات موسیقی و دقت به تفاوت آنها
- تقلید ریتم های مختلف موسیقی
- حفظ ترانه‌های مختلف و بازخوانی صحیح آنها
- پخش موسیقی ملایم به هنگام تجربه جدید برای کودکان
- روخوانی، بلند خوانی و خوانش آهنگین متن کتاب
مشاغلی که افراد این گروه در آن سرآمدند:
- موسیقیدان
- آهنگساز
- خواننده
- معلم موسیقی
- رهبر ارکستر
- ترانه سرا
- منتقد موسیقی
- گوینده و دوبلور
- رقصنده
چند نمونه از افراد مشهوری که دارای هوش موسیقایی بالایی هستند:
- یهودی منوهین، نوازنده برجسته ویولن و رهبر ارکستر؛ از او به عنوان بهترین نوازنده ویولن در سده بیستم یاد می شود.
- لودویگ ون بتهوون، او یکی از آهنگسازان بزرگ تاریخ موسیقی بود و بهترین آثار خود را زمانی ثبت کرد که ناشنوا شده بود. بتهوون می‌گفت ملودی‌ها و سازها را در ذهن خود می شنیده و تصور می‌کرده است.
- ولفگانگ آماده موتزارت، یکی دیگر از آهنگسازان بزرگ تاریخ؛ وی نمونه کامل یک کودک اعجوبه با هوش موسیقایی بسیار بالا بوده است.
- یوهان سباستیان باخ، آهنگساز و نوازنده ارگ و هارپسیکور
- یانی کریسومالیس، موسیقیدان، پیانیست، نوازنده کیبورد و آهنگساز
- مایکل جکسون، خواننده موسیقی پاپ، ترانه‌سرا، تهیه‌کننده موسیقی، رقصنده، طراح رقص
- روح‌الله خالقی، موسیقیدان، آهنگساز و نوازنده ویولن اهل ایران
- شهداد روحانی، موسیقیدان، آهنگساز و رهبر ارکستر ایرانی
والدین عزیز باید به یاد داشته باشند که آموزش رسمی موسیقی پیش از بازی با ریتم و آزمون و خطاهای آزادانه با ریتم و موسیقی، می تواند برای کودک دشوار، پیچیده و بی معنی باشد.
بهتر است با بازی های آزاد علاقه او را به موسیقی تقویت کنید. او را با ریتم آشنا کنید تا خودش بسیاری از مفاهیم موسیقی را بیاموزد. همچنین خلاقیت موسیقایی او پرورش دهید تا با خلق صداهای مختلف آهنگ گونه به وجد آید.