کودکان از همان لحظه تولد به دیگران واکنش نشان می دهند و با آنها ارتباط بر قرار می کنند.
در سالهای اول زندگی مهارت و توانایی کودک برای معاشرت و تعامل محدود به پدر و مادر است.
قوی ترین عامل اجتماعی کردن کودکان خانواده است که نقش کلیدی در شکل دادن به شخصیت، خصوصیات و انگیزه های افراد دارد پس اگر قدم درست را در خانه به درستی بردارید، نگرانی های پدر و مادر ها در این زمینه بسیار کم خواهد شد.
باید به این موضوع توجه داشت؛ کودکان هم مانند همه افراد دوست دارند در خانه و محیط های دیگر، خود را عضوی فعال و موثر احساس کنند.
اینکه همه کارها را پدر و مادر انجام دهند به تدریج این حس را به او القا می کند که سر بار است و باید گوشه ای بنشیند. باید شرکت دادن کودک در فعالیت های خانوادگی را آغاز کرد و نقش و مسئولیتی در خانه به او داد تا از این طریق احساس شخصیت کند و برای حضور در گروه ها آماده شود، به علاوه این کار وی را متعهد و مسئولیت پذیر بار خواهد آورد.
همچنین کودکان دوست دارند نظرشان را در مورد امور مختلف بیان کنند، نظرخواهی می تواند به افزایش اعتماد به نفس کودک کمک کند. داشتن اعتماد به نفس یک مهارت است که شاید مهم ترین اصل در حضور افراد در جامعه و ارتباط موفق و اصولی آنها با یکدیگر قلمداد شود.
بدیهی است حفظ موجودیت در مقابل امواج خروشان اجتماع، به مهارت های اجتماعی زیادی نیازمند است.
مهارت های اجتماعی یعنی مجموعه رفتار های قابل قبولی که فرد را قادر میسازد با دیگران رابطه ی موثر داشته باشد و از عکس العمل های نامعقول اجتماعی خوددرای کند.
شناخت خود و شناخت دیگران، مهارت کنترل بحران، کنترل احساسات،هدایت گروه، مهارت ایجاد نظم و… مهارتهایی هستند که باید به مرور در خانواده به کودک آموزش داه شوند. یادگیری درست این مهارت ها به کودک کمک میکند که به ارتباط موثر با دیگران در خانواده،مهد کودک ، مدرسه ، دانشگاه و محل کار دست پیدا کنند.
پدر و مادر ها می توانند از طریق عروسک ها و شخصیت های کارتونی به کودک کمک کنند که خود را بشناسد و با انوع هیجانات ، واکنش های رفتاری و دلیل انگیزش های احساسی آشنا شوند.
برای کودک خود داستان بخوانید و روابط شخصیت های داستان و رفتارهایشان را برای او شرح دهید.
بعد از آموزش های فردی باید به سراغ اجتماعات کوچک بروید. برای شروع معرفی یک دوست جدید هم سن و سال به عنوان هم بازی به فرزندتان میتواند بسیار موثر باشد.
این کار دو مزیت دارد؛ اول اینکه به نحوه ی بر نحوه ی مراودات آنها نظارت کامل دارید و از سوی دیگر تعداد پدیده های جدیدی که کودک با آن روبرو میشود کم و قابل کنترل است. در واقع شما قدم به قدم پیش رفته اید.
در آموزش ارتباط اجتماعی به کودک عملکرد والدین بسیار حائز اهمیت است.
آنها نباید از همان ابتدای امر هدف های ایده آل گرایانه تعیین کنند. برای مثال در ابتدا فقط میتوان روی سلام و احوالپرسی تمرین کرد و پس از تثبیت رفتار های ساده رفتار های پیچیده تر را به کودک آموزش داد.
به هیچ وجه نباید از شیوه سرزنش، تمسخر، مقایسه و تذکر دادن در مقابل دیگران استفاده کرد. زیرا هم احساس خصومت را در کودک برمی انگیز و هم او را به این نتیجه میرساند که ناتوان است .
کودک همچنان که بزرگ تر می شود به سوی دیگران به ویژه کودکان دیگر جذب می شود. پس از آموزش های لازم پدر مادر ها باید کودکان را عضو گروه های بازی یا در کلاس های مختلف ثبت نام کنند که فرصت بودن با کودکان دیگر را داشته باشد.
کودک در پاسخ دهی و واکنش به دیگران در موقعیت های اجتماعی مختلف چیزهای بیشتری یاد می گیرد و لذت بردن او از حضور در کنار همبازی هایش بیشتر می شود.
همدلی با دیگر کودکان را یاد می گیرد و می فهمد که همبازی داشتن چقدر لذتبخش است و دوستی های واقعی و ادامه دار ایجاد می کند. کودکان از تماشای یکدیگر احساس خوبی پیدا میکنند و از تعامل باهم چیز های فوق العاده ای یاد می گیرند.
مطالب بیشتر: تاثیر بازی کردن در آینده و زندگی کودکان